Onder specialistische zorgvoorzieningen verstaan wij geïndiceerde zorg en ondersteuning voor kortdurende of complexe interventies. De opgave bij het realiseren van het doel van de transformatie is om zoveel als mogelijk vragen van inwoners laagdrempelig op te lossen met gebruikmaking van het eigen netwerk aangevuld met basisvoorzieningen (zie beleidsveld 4.1.6 Sociale basisvoorzieningen) en ondersteunende voorzieningen (zie beleidsveld 4.2.1 Ondersteunende voorzieningen) met als doel dat daarmee minder een beroep wordt gedaan op specialistische zorgvoorzieningen. Deze vraagstukken pakken we integraal op, door de vraag van de inwoners centraal te stellen en breed te kijken naar alle aspecten in het leven van onze inwoners.
Wmo
De gemeente heeft de verplichting om zorg te dragen voor voldoende woonvoorzieningen en hulpmiddelen (zoals rolstoelen en scootmobielen). Deze taken lagen al bij de gemeente, toen nog onder de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) en sinds 2007 onder de Wet maatschappelijke ondersteuning. In dat jaar is ook de verantwoordelijkheid voor de huishoudelijke hulp overgedragen aan de gemeente. Sinds 2015 zijn wij daarnaast ook verantwoordelijk voor de individuele en groepsbegeleiding en het kortdurend verblijf. Al deze taken zien wij als specialistische zorgvoorzieningen.
Jeugdhulp
Wij bieden jeugdhulp daar waar gezinnen en kinderen dit nodig hebben bij het opgroeien en opvoeden, het vergroten van de zelfredzaamheid of maatschappelijk participatie. We gaan uit van de vraag en organiseren de ondersteuning zo veel mogelijk in de eigen omgeving. Hiertoe transformeren we het jeugdstelsel. We versterken de opvoedkracht van ouders en de zelfredzaamheid van jeugdigen en gezinnen zodat zij problemen zoveel mogelijk zelf en met behulp van hun eigen netwerk kunnen oplossen. We stimuleren dat jeugdigen zoveel mogelijk in hun eigen omgeving opgroeien en deelnemen aan het gewone leven. We streven naar een afname van de inzet van intensieve specialistische jeugdhulp.
De school is één van de plekken om problemen vroeg te signaleren. Gemeente en het onderwijs hebben daarbij ieder een eigen én een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Gezamenlijk is het uitgangspunt één kind, één gezin, één plan, één regisseur en één integrale benadering op het gebied van gezondheid, onderwijs, maatschappelijke ondersteuning en werk & inkomen.
Om onze doelstellingen te realiseren werken wij lokaal en regionaal samen met de Groninger gemeenten, (jeugdhulp)aanbieders, cliëntorganisaties, Gecertificeerde Instellingen, huisartsen en het onderwijs.
Met de onderstaande indicatoren is de voortgang van dit beleidsveld gemeten. Als er geen gegevens beschikbaar zijn/of één maal per twee jaar gemeten worden staat er een streepje.
Prestatie indicatoren | Rekening | Rekening | Begroting | Rekening |
|---|---|---|---|---|
% Cliënten met Wmo voorziening (18 jaar e.o.) dat aangeeft dat de geboden ondersteuning past bij de hulpvraag | 85% | - | >85% | 86% |
% Cliënten met Wmo voorziening (18 jaar e.o.) dat aangeeft dat de kwaliteit van de geboden ondersteuning goed is | 83% | - | >85% | 84% |
% Cliënten met Wmo voorziening (18 jaar e.o.) dat aangeeft door de geboden ondersteuning de dingen die men wil beter te kunnen doen (eigen regie) | 81% | - | >80% | 82% |
% Cliënten met Wmo voorziening (18 jaar e.o.) dat aangeeft door de geboden ondersteuning zich beter te kunnen redden (zelfredzaamheid) | 82% | - | >80% | 85% |
% Cliënten met Wmo voorziening (18 jaar e.o.) dat aangeeft door de geboden ondersteuning een betere kwaliteit van leven te hebben | 78% | - | >75% | 78% |
Kengetallen | Rekening | Begroting | Begroting | Rekening |
Personen met maatwerk voorziening WMO Oud Hulpmiddelen (Rolstoelen, Vervoer en Wonen) | 10.185 | Nieuwe indicator met ingang van 2021 | 2.627 (excl. collectief vervoer) 1.961 collectief vervoer | |
Personen met maatwerk voorziening WMO | 2.230 | Nieuwe indicator met ingang van 2021 | 5.958 | |
Personen met maatwerk voorziening WMO | 4.018 | Nieuwe indicator met ingang van 2021 | Afname | 3.535 |
Personen met maatwerk voorziening Jeugdhulp | 5.686 | Nieuwe indicator met ingang van 2021 | Afname | 5.856 |
* In eerdere jaren werden cijfers op peildatum en over een heel jaar weergegeven. Deze cijfers waren telkens gebaseerd op unieke personen met een (lopende) indicatie voor één of meerdere maatwerk voorzieningen in het betreffende jaar. De cijfers in 2021 zijn gebaseerd op het aantal unieke personen met een voorziening waar ook daadwerkelijk een declaratie aan ten grondslag ligt aangaande dat jaar, hierdoor kunnen de cijfers in bepaalde categorieën beduidend lager uitvallen. De uitzondering hierop is WMO Begeleiding, vanwege het deel ‘GON’ worden hier wel personen met indicaties geteld. Het betreft telkens personen die o.b.v. historische adresgegevens woonachtig in de gemeente Groningen waren. Moment van extractie van de cijfers is april 2022, naderhand kunnen er nog beperkte mutaties plaatsvinden.
Wat wilden we bereiken in 2021?
De overeenkomst voor de individuele en groepsgerichte begeleiding en kortdurend verblijf van de voormalige gemeente Haren loopt medio 2021 af, dit geldt ook voor de overeenkomsten voor de Wmo hulpmiddelen van de voormalige gemeenten Groningen, Haren en Ten Boer. Rekening houdend daarmee wilden we in 2021 nieuwe overeenkomsten afsluiten voor deze dienstverlening. In 2021 verwachtten we concrete resultaten te zien van de transformatie van de individuele en groepsgerichte begeleiding, kortdurend verblijf en sociale activering.
Wij wilden in 2021 de resultaten kunnen presenteren van het ‘doorbraakproject’ in Ten Boer, waarin de ondersteuning van de inwoners van voormalig gemeente Ten Boer zo integraal mogelijk wordt georganiseerd.
Door meer ondersteuning en zorg dichtbij te bieden en beter aan te sluiten bij de behoefte en oplossingsrichtingen van de inwoners zelf, wilden we waar mogelijk de intensieve zorg verminderen en substitutie van zwaardere intensieve zorgvormen realiseren. Hiermee wilden we bereiken dat gezinnen en kinderen zoveel mogelijk zelf de regie in handen houden, in hun eigen omgeving opgroeien en zich ontwikkelen en deelnemen aan het gewone leven, waarbij het verminderen van de zorgkosten een achterliggend doel is. Belangrijke instrumenten hierin zijn de Ondersteuner Jeugd en Gezin, de JIM-aanpak en de collectieve vormen van jeugdhulp, onder andere in het onderwijs. Ook wilden we in 2021 het nieuwe inkooptraject jeugdhulp voorbereiden.
Wat hebben we hier voor gedaan?
Wmo
- Voor de voormalige gemeente Haren is de individuele en groepsgerichte begeleiding en kortdurend verblijf is in 2021 aanbesteed volgens dezelfde systematiek als de rest van de gemeente Groningen. Het Gebiedsondersteunend netwerk bestaat daarmee vanaf 1-1-2022 uit 5 gebieden die met elkaar en met de gemeente samenwerken om de transformatie in het sociaal domein vorm te geven;
- De doorbraakmethode, waar in de voormalige gemeente Ten Boer mee is geoefend, is opgenomen in de vaste werkafspraken met stichting WIJ. Daarmee is deze methode voor alle inwoners beschikbaar (zie ook bullit bij Jeugdhulp);
- In 2021 zijn de aanbestedingen van de hulpmiddelen Wmo en de onafhankelijke cliëntondersteuning afgerond. Deze contracten gaan in per 1-1-2022. Voor de hulpmiddelen Wmo betekent het dat er voortaan gewerkt wordt met twee leveranciers, waardoor er meer gestuurd kan worden op tevredenheid van de inwoner en de dienstverlening minder kwetsbaar wordt.
Jeugdhulp
- In 2021 hebben wij het Koersdocument Inkoop jeugdhulp, dat in juni 2020 door ons werd vastgesteld, uitgewerkt in het zogenoemde Groninger Model. Hierover hebben wij zeer intensief overleg gevoerd met alle jeugdhulppartners, zowel lokaal als regionaal. Dit heeft geleid tot het besluit over de overheveling van de basisjeugdhulp naar de Stichting WIJ Groningen, dit noemen wij SAMEN;
- Om de transformatie van de lokale jeugdhulp verder vorm te geven is op initiatief van de gemeenteraad een pilot gezinsverzorger voorbereid, deze functie biedt directe, praktische en opvoedkundige ondersteuning voor gezinnen in onze gemeente. De pilot is belegd bij WIJ Groningen en start in januari 2022;
- In 3Noord verband is samen met Jeugdhulp Friesland en Elker een bovenregionale visie Jeugdhulp Plus opgesteld, over de af- en ombouw van gesloten jeugdhulp plekken;
- De Regiovisie (de visie van de Groninger gemeenten op het zorglandschap voor jeugdigen en gezinnen) is in december in de gemeenteraad vastgesteld. De regiovisie wordt medio 2022 nog aangevuld met een verdiepend addendum;
- In totaal zijn tot en met 2021 tenminste 100 mensen/ gezinnen geholpen volgens de doorbraakmethodiek van het Instituut Publieke Waarden. Er is een lerend netwerk ingericht.;
Conclusie
Wmo
In 2021 liep er een drietal contracten af, die niet verder verlengd konden worden. Er is van de gelegenheid gebruik gemaakt om deze ondersteuning op een andere wijze vorm te geven. De begeleidingstaken in Haren zijn gelijk getrokken met de rest van de gemeente, de hulpmiddelen Wmo kent een nieuwe opzet met een extra leverancier en een doorlopende meting van de tevredenheid onder de gebruikers.
Jeugdhulp
Wij hebben in 2021 koers gezet naar meer lokale sturing en grip op de jeugdhulp en een vorm waarbij we de hulp en ondersteuning meer in de leefwereld van gezinnen en kinderen beschikbaar willen maken. De eerste stappen richting de vorming van SAMEN. zijn gezet, in samenwerking met WIJ Groningen en in afstemming met de regio en de regionale en lokale ketenpartners. Er is veel inzet gepleegd op het in balans houden van de verschillende belangen van gemeenten en aanbieders met het oog op de stip op de horizon. Hiermee komen we steeds stappen verder.