De economische ontwikkelingen waren in 2021 onzeker en volatiel door de gevolgen van de coronacrisis. Met name de (nacht)horeca, de reis- en evenementenbranche en deelsectoren van de detailhandel (luxe, mode, schoenen) hebben de gevolgen van de coronacrisis moeten ervaren. We hebben in 2021 daarom met onze samenwerkingspartners de herstelagenda "Groningen Vooruit" opgesteld om de sectoren en plekken waar de coronacrisis grote economische impact heeft gehad waar mogelijk te ondersteunen.
Dat de economie zich aan het herstellen is blijkt wel uit de eerste berekeningen van het CBS waaruit blijkt dat de landelijke economie in 2021 is gegroeid met 4,8 procent. De laatste keer dat de groei zo groot was, was in 1998. Deze groei heeft alles te maken met het feit dat de economie is teruggeveerd na de enorme coronaklap die er was in 2020. Met deze cijfers is de grote krimp van 2020 - 3,8 procent - in een jaar tijd goedgemaakt. Het CBS merkt op dat de bestedingen in 2021 nog wel altijd ruim 3 procent lager waren dan in 2019 - dus voordat de coronacrisis uitbrak. Ondanks de sterke economische groei vergeleken met 2020 is niet elke bedrijfstak hersteld van de coronacrisis. Zo woog het herstel van de horeca afgelopen jaar niet op tegen de klappen die de sector kreeg. Het aantal faillissementen ligt historisch laag. We weten niet of er een inhaalgolf komt als de corona-steunpakketten aflopen.
Ondanks de economische gevolgen van de coronacrisis hebben we te maken met een krappe tot zeer krappe arbeidsmarkt. Voor het eerst in de geschiedenis zijn we nu in een situatie waarin tegenover elke werkzoekende in Nederland meer dan één openstaande vacature staat. Er zijn in het Noorden nog nooit zoveel banen geweest en toch staat er nog een recordaantal vacatures open. Er zullen in de toekomst perioden komen met meer en minder krapte maar de trend richting tekorten aan personeel is onmiskenbaar (vooral in de horeca, retail, bouw, techniek). Demografische effecten leiden in 2050 naar schatting tot een daling van het aantal potentiële arbeidskrachten in Noord-Nederland met meer dan 200.000. Een gebrek aan arbeidskrachten zal beperkend werken voor de ontwikkeling van het bedrijfsleven en leidt ook tot (grotere) tekorten in maatschappelijke sectoren, zoals zorg en onderwijs. Ondanks deze krapte zien we overigens dat een deel van onze inwoners nog geen aansluiting vindt op de arbeidsmarkt.
We dreigen in Groningen tegen de fysieke grenzen voor economische bedrijvigheid aan te lopen. Die ontwikkeling is ingezet in de periode die voorafging aan de corona-uitbraak: Groningen stond toen in het teken van forse economische en werkgelegenheidsgroei. Hierdoor kwam de beschikbaarheid van bedrijf- en kantoorruimte onder druk te staan. Onze economie heeft zich sinds de laatste marktanalyse bedrijventerreinen en kantoren zeer positief ontwikkeld. Op 1 april 2016 hadden de drie voormalige gemeenten nog 143.934 banen. De werkgelegenheid nam sindsdien met 17.756 banen toe. Hiermee heeft de gemeente Groningen per 1 april 2021 161.690 banen. In eerdere prognoses werd nog uitgegaan van een groei van 15.000 banen tussen 2016 en 2035. We constateren dat we deze groei in 2021 al bereikt hebben. Dit zien we ook terug in de beschikbare planvoorraad en leegstand cijfers kantoren en bedrijfsruimten. De verkoop van kavels gaat goed door. Voor regulier midden en klein bedrijf zijn we nu al zo goed als uitverkocht. Dit geldt ook voor omliggende gemeenten. Bedrijven ondervinden problemen om uit te breiden of om zich te vestigen op hun voorkeurslocatie. Het groeiend aantal inwoners en de toenemende werkgelegenheid zorgen bovendien - naast de woningbouwopgave - voor een groeiende vraag naar voorzieningen en het huisvesten van werk en bedrijvigheid. De leegstand in commercieel vastgoed daalde in onze gemeente in 2021 zelfs tot onder het frictieniveau.